“It is not the case now, that volunteers or interns would be working,” aldus een officiële verklaring van het Witte Huis aan de vooravond van de shutdown op 1 oktober. Een motivatie voor deze verklaring werd verder niet gegeven.
De verklaring dat, wanneer het Congres de geldkraan dicht zou draaien, zij zich niet alleen genoodzaakt zag om honderden stafleden met onbetaald verlof te sturen maar ook dat ze weinig tot geen gebruik zou maken van eventuele vrijwilligers of stagiaires vond ik veruit de grappigste statement van de afgelopen week.
Tijdens de vorige shutdown, in november 1995, werd er door het Witte Huis nog gretig gebruikt gemaakt van deze onbetaalde krachten. Velen van hen werden overgeplaatst vanuit de krochten van het Witte Huis, de plek waar de meeste vrijwilligers hun werk uitvoerden, naar het hart van de West Wing. Zo ook Monica Lewinsky.
De vorige shutdown begon op 14 november en Monica werd in het kantoor van Chief of Staff Leo Panetta geplaatst. Daar moest ze de telefoon aannemen en andere kleine klusjes doen. Het kantoor van de Chief of Staff bevindt zich vlak naast de Oval Office en Bill Clinton kwam regelmatig langs om te overleggen met Panetta over de politieke situatie. Tijdens die bezoekjes maakte hij ook regelmatig een praatje met Monica. Opeens had een 22-jarige stagiaire een hoeveelheid contact met de president, door stafleden vaak ‘face time’ genoemd, waar menig doorgewinterd staflid een moord voor zou doen. En de rest is geschiedenis.
Toen in 1998 het Lewinsky-schandaal uitkwam en speciaal onderzoeker Kenneth Starr haar dwong om openheid van zaken te geven bekende zij dat al op 15 november, dus op dag 2 van de shutdown, de contacten met de president veel verder gingen dan af en toe een gesprekje.
De details zal ik u verder besparen, die zijn te vinden in het uitgebreide Starr Report waarvan de inhoud van sommige verhoren dicht in de buurt komen van de bestseller Vijftig tinten grijs alleen dan zonder de sm.
Als het goed is zal dit Obama dus niet meer overkomen maar ik moest opeens denken aan de mogelijkheid dat er nu een vrouwelijke president in het Witte Huis had kunnen zitten. Want wat als Hillary in 2008 had gewonnen en nu in dezelfde situatie was beland als Barack Obama? Zou er dan ook zo’n verklaring zijn afgegeven door het Witte Huis?
Met ‘wat als’ vragen kom je echter niet veel verder maar het maakt het allemaal een beetje luchtiger want de situatie in de Amerikaanse politiek is niet bepaald om vrolijk van te worden, een oplossing lijkt nog ver weg en de gewone burger snapt er weinig meer van.
De minst te benijden politicus vandaag de dag in Washington is John Boehner, de leider van de Republikeinen in het Huis van Afgevaardigden. Hij heeft in principe de sleutel voor de oplossing in handen maar hij weet ook dat zijn politieke toekomst op het spel staat. Boehner, en met hem het grootste gedeelte van de republikeinse partij, kunnen zich de shutdown van 1995 ook nog goed herinneren.
De toenmalige leider van de Republikeinen, Newt Gingrich, trok toen aan het kortste eind. In januari 1996 was er nog steeds geen oplossing en de spanningen liepen hoog op, mede vanwege het feit dat er in november van dat jaar presidentsverkiezingen zouden zijn wilde niemand een duimbreed toegeven.
Totdat Gingrich tijdens een gesprek met journalisten mopperde dat hij geen goede zitplaats had gekregen in de Air Force One. Op weg naar Israël, voor de begrafenis van premier Rabin, moest hij achterin het vliegtuig plaatsnemen. Ver weg van de president. Deze ontboezeming deed hem de das om. De pers schilderde hem meteen af als een wenend kind dat zijn zin niet had gekregen en de shutdown gebruikte om wraak te nemen. De Daily News plaatste een cartoon waarin hij werd afgebeeld als een huilende baby. Gingrich moest inbinden en de republikeinse partij leed grote imagoschade die pas een beetje werd goedgemaakt nadat Clinton in 1998 in de problemen kwam door het Lewinsky schandaal.
Boehner, en met hem het grootste gedeelte van de republikeinse partij, beseft dus dat het allemaal niet te lang moet duren.
John Boehner’s grootste probleem is echter de fractie van zo’n dertig conservatieve Republikeinen die niet meer naar hem willen luisteren. Zij willen alles op het spel zetten om de Affordable Care Act (Obama Care) terug te draaien. Een mission impossible want de wet is al een voldongen feit. Het is goedgekeurd door het Congres en zelfs het Supreme Court heeft geen grondwettelijke problemen kunnen vinden.
De 30 dissidenten, voor een groot gedeelte gelieerd aan de Tea Party, vinden Obama Care een gruwel en Obama een socialist die veel te veel geld uitgeeft.
Ze nemen het de Democraten nog steeds kwalijk dat in 2010 de Affordable Care Act door het Congres is gejaagd zonder overleg met de Republikeinen. Deze dissidenten gijzelen de republikeinse partij.
Boehner komt niet aan de benodigde 218 stemmen wanneer deze 30 personen niet met hem meestemmen en zo kunnen zorgen voor een meerderheid om wetten goed te keuren. Van de Democraten hoeft hij geen hulp te verwachten want waarom zou je een tegenstander helpen die bezig is zichzelf om zeep te helpen terwijl je zelf alle troeven in handen hebt? Hij zal dus op zoek moeten gaan naar een weg uit het doolhof zonder gezichtsverlies voor hem en de republikeinse partij.
De kans is groot dat John Boehner nog wat tijd probeert te rekken. Voor 17 oktober moet er namelijk ook nog een akkoord komen over het verhogen van het schuldenplafond en in dit tijdsbestek kan hij in gesprek gaan met de hardliners van zijn partij. Tot die tijd zitten 800.000 ambtenaren thuis en draait de West Wing op halve kracht. Misschien een idee om zelf eens een telefoontje te wagen naar het Witte Huis?
Want met de telefoniste op verlof en geen Monica Lewinsky om haar taken over te nemen is de kans wellicht groot dat je Obama zelf aan de lijn krijgt.
5 oktober 2013.
