9 mei 2013
Vergeven en vergeten

De afgelopen week ging het nieuws uit de Verenigde Staten vooral over de drie vrouwen die in Cleveland Ohio na tien jaar werden bevrijd uit de klauwen van hun ontvoerder. Dat ene Mark Sanford op dinsdag een zetel in het Amerikaanse Congres bemachtigde namens South Carolina’s 1st Congressional district was bijna nergens terug te lezen. Toch is dit opmerkelijk nieuws. Sanford is de zoveelste Amerikaanse politicus die een comeback maakt na een schandaal. Het succes, de zonde, de val, de boetedoening en de wederopstanding, ook Sanford legde deze weg af en is weer terug in de politieke arena. Velen gingen hem voor. Bijna altijd behelst de zonde drank (George W. Bush) of buitenechtelijke relaties (Bill Clinton).

Dat de kiezers vaak bereid zijn om de politicus juist deze zonden te vergeven, mits hij natuurlijk op de juiste wijze aan het volk om vergiffenis heeft gevraagd, is niet zo heel raar. Het zijn misstappen die herkenbaar zijn. Menig burger heeft ooit met hetzelfde bijltje gehakt of kent iemand die zoiets heeft meegemaakt. Sanford’s verhaal heeft echter wel heel extreme kantjes.

Het begint allemaal op 18 juni 2009. Sanford, op dat moment gouverneur van South Carolina en een rijzende ster met presidentiële aspiraties, laat zijn staf weten dat hij vertrekt op een hiking trip langs de Apalachian Trail. Dit deed hij wel eens vaker maar toen hij na een paar dagen nog steeds telefonisch onbereikbaar was werd men ongerust en werd een zoekactie gestart. Ook de media stond natuurlijk bol van het nieuws over de vermiste gouverneur en toen hij uiteindelijk op het vliegveld van Atlanta werd gespot door een journalist kon Sanford niets anders meer doen dan tijdens een persconferentie toegeven dat hij een minnares had in Argentinië. Dus de belangrijkste man van South Carolina liet ruim vier dagen zijn staat, zijn vrouw en zijn vier kinderen in het ongewisse om een pleziertje te beleven met een dame in Buenos Aires.

Het was het begin van het (voorlopige) einde. De succesvolle en oerconservatieve politicus, hij stemde tegen het homohuwelijk en voor het impeachmentproces tegen Bill Clinton, kwam terecht in een vrije val. Men kwam er achter dat hij al eens een keer eerder zo’n tripje had ondernomen en daar ook nog eens de belastingbetaler voor op had laten draaien. Een poging om hem via een impeachmentprocedure af te zetten mislukte en Sanford diende als aangeschoten wild zijn tweede termijn uit. Niemand gaf meer een cent voor de politieke carrière van Sanford.

Totdat in december 2012 congreslid Tim Scott door de nieuwe gouverneur werd aangewezen om een opengevallen plaats in de Senaat in te vullen. Voor de vacante plek in het Congres moest een zogenaamde ‘special election’ plaatsvinden en Sanford zag zijn kans schoon. Het 1st Congressional district in South Carolina is op de election map meestal rood, zo niet donkerrood, van kleur want de meeste kiezers stemmen daar op een Republikein. Sanford is inmiddels gescheiden van zijn eerste vrouw en verloofd met zijn Argentijnse vriendin. Zijn campagne werd letterlijk een mea culpa tour. Waar hij ook kwam legde hij uit dat hij een fout had gemaakt maar dat hij daarvan geleerd had. Met de bijbel in de ene hand en een goede speech in de andere  won hij de voorverkiezingen op 2 april 2013 van zijn Republikeinse tegenstanders. Saillant detail is dat zijn Democratische tegenstander in de special election Elizabeth Colbert Busch was, inderdaad ‘de zus’ van Stephen Colbert van The Colbert Report, bij ons te zien op Comedy Central.

Op het hoogtepunt van de campagne voor de special election gebeurde er iets opmerkelijks. Op 17 april, drie weken vóór de special election, werd bekend dat zijn ex-vrouw in februari een aanklacht tegen Sanford had ingediend wegens huisvredebreuk. Ze had hem betrapt terwijl hij via de achterdeur het huis wilde verlaten. In zijn hand had hij een gsm die hij (volgens zijn ex-vrouw) als zaklamp gebruikte. Sanford verklaarde dat hij in het huis was om samen met zijn zoon naar de Super Bowl te kijken en dat hij haar met die gsm juist had willen bellen om dat tegen haar te zeggen maar dat hij haar niet kon bereiken.

Omdat in de echtscheidingspapieren expliciet staat dat hij zonder afspraak niet zomaar zijn kinderen mag bezoeken bleef de aanklacht staan. Op 9 mei, twee dagen na de verkiezingen zou de zaak voorkomen. (Vlak na zijn overwinning werd bekend dat er een schikking is getroffen dus de rechtszaak is van de baan.) Er ontstond direct controversie over deze nieuwe feiten. Tegenstanders zagen hun kans schoon om duidelijk te maken dat Sanford nog steeds niet oprecht was en medestanders vonden het wel heel opmerkelijk dat het nieuws op het hoogtepunt van de campagne bekend werd. De Republikeinse partij trok de steun voor Sanford in en liet hem keihard vallen maar de kiezers niet. Sanford won afgelopen dinsdag de special election. “I want to publicly acknowledge God’s  role in all of this,” sprak hij na zijn overwinning. Ook vergeleek hij zich met Lazarus die door Jezus uit de dood werd opgewekt.

sanford - VERGEVEN EN VERGETENHeeft Sanford nu gewonnen omdat hij zijn kiezers echt heeft kunnen overtuigen dat hij een goed politicus is met de beste ideeën, wiens zonden door God vergeven zijn? Niet dus. De Verenigde Staten is op politiek gebied zo gepolariseerd dat je het vandaag de dag als politicus van een partij wel heel erg bont moet maken wil je achterban overlopen naar ‘the other guys’ in dit geval de Democraten. Sanford won in de oerconservatieve staat waar ooit de burgeroorlog begon met een veel kleinere marge dan wanneer hij een onomstreden Republikein was geweest. Doordat hij er op bleef hameren dat een stem op Colbert Busch óók een stem was op Nancy Pelosi  (de liberale leider van de Democraten en schrikbeeld van veel conservatieve Republikeinen) bleef er genoeg voor hem over om een comeback te maken. Het is niet alleen een probleem in South Carolina, ook in Washington DC gebeurt er niks op politiek gebied. De partijen zitten in de loopgraven en voor problemen als wapenbezit, gezondheidszorg en immigratie lijken oplossingen voorlopig nog mijlenver weg. De midterm elections in 2014 zullen daar waarschijnlijk ook geen verandering in brengen.

Antal Toll

VERGEVEN EN VERGETEN