Het kiesstelsel van Amerika, het lijkt ingewikkeld, dat is het wellicht ook. In dit artikel geven we uitleg. Na het lezen bent u helemaal op de hoogte en weet u precies waarom er voor het grote publiek maar twee presidentskandidaten overblijven voor de race naar het Witte Huis! In werkelijkheid zijn er meer kandidaten, echter de kansen op de titel zijn zo nihil dat politiek Amerika deze “voor het gemak” maar “vergeet”. In de Verenigde Staten zijn er net zoals in Nederland één keer in de vier jaar verkiezingen. Alleen het Amerikaanse systeem is dus veel ingewikkelder.
Registratie
Het begint allemaal met de registratie als kiezer; Amerikanen moeten zich laten registreren om te mogen kiezen. Ze kunnen zich registreren als Democraat, Republikein of als onafhankelijke kiezer.
Inschrijving
Met een inschrijving als Republikein of als Democraat mag je meedoen aan de gesloten voorverkiezing van de eigen partij. Sommige voorverkiezingen zijn toegankelijk voor alle kiezers, dus ook de onafhankelijke.
Voorverkiezingen
Dan begint in januari van het verkiezingsjaar het voorverkiezingsseizoen. De Amerikaanse bevolking moet dan de twee kandidaten kiezen die het tegen elkaar gaan opnemen bij de echte verkiezingen in november.
Primaries en Caucussen
Maar eerst moet er beslist worden wie de kandidaat wordt voor de Democraten. Dit gebeurt dus in de voorverkiezingen. Voorverkiezingen kunnen op twee manieren plaatsvinden, door middel van Primaries en Caucussen. Een Primary is eigenlijk hetzelfde als in Nederland. Mensen gaan gewoon naar de stembus en brengen hun stem uit op de kandidaat van hun keuze. Een Caucus werkt heel anders. Bij een Caucus komen mensen naar een bepaalde ontmoetingsplek (een postkantoor, buurthuis, school, etc), daar laten ze hun voorkeur voor een kandidaat blijken door hun hand op te steken of in een bepaalde hoek te gaan staan. In sommige staten krijgt degene met de meeste stemmen van die staat alle afgevaardigden en soms krijgt iedere kandidaat een deel van de afgevaardigden.
Partijconventies
De mensen kiezen in het voorverkiezingsseizoen dus afgevaardigden. Dit zijn een soort vertegenwoordigers van de bevolking. De mensen kiezen een afgevaardigde die op één van de kandidaten gaat stemmen, de afgevaardigden zullen dan later op de partijconventies moeten stemmen op die kandidaat.
Afgevaardigden
Een kandidaat moet dus in de voorverkiezing zoveel mogelijk afgevaardigden verzamelen om als uiteindelijke presidentskandidaat gekozen te worden. Bij 2161 afgevaardigden heeft een kandidaat een meerderheid en is hij verzekerd van een kandidatuur voor het presidentschap. De partijconventies vinden in juli en augustus plaats.
Campagnes
Nadat de twee kandidaten voor het presidentschap bekendgemaakt zijn, beginnen de campagnes. Aan deze campagnes wordt enorm veel geld besteed. Dit loopt soms op tot in de honderden miljoenen! Hillary Clinton en Donald Trump wisten voor de campagne in 2016 samen al ruim $400 Miljoen uit te geven!. Ter vergelijking: in Nederland wordt er door de grootste partijen ongeveer 1 miljoen euro aan een verkiezingscampagne besteed. Presidentskandidaten kiezen ook vaak een campagnesong die bij hun past. Niet alle artiesten zijn hier altijd even blij mee.
Kiesmannen
Bij de verkiezingen om het presidentschap gaat het om kiesmannen, eigenlijk werkt dit hetzelfde als de afgevaardigden. Alleen geldt voor alle staten ’the winner takes all’. De kandidaat die meer dan 50% van de stemmen behaalt in een staat, krijgt àlle kiesmannen. In totaal zijn er 538 kiesmannen te verdelen, degene met de meeste kiesmannen wint de verkiezingen. De kleinste staten hebben allemaal drie kiesmannen, in grotere staten zoals Californië en New York zijn meer kiesmannen te behalen. Californië heeft als grootste staat bijvoorbeeld 55 kiesmannen. In november kan iedereen in de Verenigde Staten naar de stembus en brengt zijn stem uit. De strijd zal zich vooral gaan concentreren op de grote staten. En de staten waar zowel de Democraten als de Republikeinen kunnen winnen. Het is natuurlijk zinloos om als Democraat campagne te gaan voeren in een staat waar overwegend Republikeins gestemd wordt.
Kiescollege
Als de verkiezingen achter de rug zijn, vormen de kiesmannen het kiescollege. Zij zullen uiteindelijk de president kiezen. Opvallend detail is dat in 25 staten de kiesmannen verplicht moeten stemmen op de winnaar van hun staat, maar voor de 25 andere staten geldt dit niet. Er kunnen dus kiesmannen, mochten ze dat willen, op de andere kandidaat stemmen. Zo kunnen ze toch nog de uitslag veranderen van de verkiezing. Dit is acht keer eerder voorgekomen in de geschiedenis van de Verenigde Staten, maar dit is al een hele tijd niet meer gebeurd. Het is dan ook onwaarschijnlijk dat het nog eens voor gaat komen.
