Wanneer op 4 maart 1841 de 68-jarige William Henry Harrison begint aan zijn inauguratierede hoopt het toegestroomde publiek dat de net gekozen negende president van Amerika niet al te veel woorden nodig heeft. Buiten is het ijzig koud, er waait een snijdende wind en de sneeuw waait in de gezichten van de toeschouwers en de president. Echter, Harrison begint aan wat de langste en saaiste inauguratierede in de Amerikaanse geschiedenis zal worden.
Ondanks dat zijn raadgevers tot op het laatste moment in de door Harrison zelf geschreven tekst delen hebben geschrapt blijft er nog bijna twee uur tekst over. Harrison zaagt maar door, vooral over het oude Romeinse rijk, en hij doet dit zonder jas, hoofddeksel en handschoenen. Eenmaal eindelijk klaar zijn de meeste toeschouwers al lang en breed naar huis. Harrison neemt zijn intrek in het Witte Huis, loopt in de dagen na de inauguratierede een verkoudheid op en sterft precies een maand na zijn inauguratie aan een longontsteking. En dan te bedenken dat sinds 1933 de inauguratie nog vroeger in het jaar wordt gehouden, namelijk op 20 januari, maar na Harrison zal er waarschijnlijk geen president meer zo gek zijn om twee uur lang in hemdsmouwen te gaan speechen.
President Obama zal op 21 januari weer tegenover Chief Justice Roberts staan en dan the oath of office uitspreken. Wanneer alles nu wel volgens het boekje gaat heeft Obama de eed dan vier keer afgelegd. In 2009 versprak rechter Roberts zich, Obama was van zijn à propos en sleepte zich door de beroemde zinnen heen. Om er zeker van te zijn dat alles toch volgens de grondwet klopte deden Roberts en Obama het een dag later in het Witte Huis over. Dit jaar moet het weer twee keer. Officieel begint namelijk de nieuwe ambtstermijn van een president altijd op 20 januari. Dit jaar valt die datum echter op een zondag dus is Inauguration Day verplaatst naar maandag 21 januari.
Aan de grondwet kan echter niet worden getornd dus zal Obama op zondag 20 januari in informele kring de eed afleggen om het de dag erna nog eens dunnetjes over te doen.
Zo mooi en groots als zijn eerste inauguratie in 2009 zal het waarschijnlijk dit jaar niet worden. In 2009 hadden zich meer dan een miljoen mensen verzameld in Washington om getuige te zijn van een historisch moment in de Amerikaanse geschiedenis: de eerste zwarte president was een feit en er moest afscheid genomen worden van George W. Bush die volgens velen het land tot aan het randje van de afgrond had gebracht.
Veel toeschouwers wilden met eigen ogen de Marine One, (de presidentiële helikopter), met Bush zien vertrekken. Wie nog eens wil nalezen hoe de sfeer op dat moment was moet maar eens de blogbijdrage van Richard Schiff (acteur in de serie The West Wing) lezen, kippenvel.
Toch zal ook dit jaar de inauguratie doorspekt zijn van symboliek en historisch besef. Zo zal Obama de eed afleggen met zijn linkerhand niet op één maar op maar liefst twee Bijbels. Te weten die van Martin Luther King en de Bijbel van Abraham Lincoln.
Want 21 januari is Martin Luther King Day, een officiële feestdag ter ere van de man die in de jaren vijftig en zestig een cruciale rol heeft gespeeld in het verbeteren van de burgerrechten voor de zwarte bevolking. Precies 50 jaar geleden was de ‘March On Washington’ met King’s beroemde ‘I have a dream’ speech. Tevens is het precies 150 jaar geleden dat Abraham Lincoln met zijn Emancipatieverklaring kwam.
Op 22 september 1862 beval Lincoln dat met ingang van 1 januari 1863 ‘alle personen die als slaven worden gehouden binnen een staat of staten waarin het constitutionele gezag van de Verenigde Staten op dat moment niet praktisch erkend zal zijn, (…) vanaf dan en voor eeuwig vrij zullen zijn.’ Hij verklaarde dus dat de opstandige staten de slavernij moesten afschaffen. Door zo de waarden van de Unie te koppelen aan de afschaffing van de slavernij gaf hij de strijd van het Noorden tegen het Zuiden een nieuw elan. Dat voor de zwarte bevolking de strijd om een gelijkwaardig bestaan toen pas begon behoeft verder geen uitleg. Maar door middel van de twee Bijbels wordt op 21 januari a.s. een mooie symbolische brug geslagen vanaf de Emancipatieverklaring van Lincoln, via Martin Luther King naar de eerste zwarte Amerikaanse president in de geschiedenis.
De keuze van de Bijbels is een hoofdstuk apart tijdens de inauguratie.
Ze worden zorgvuldig uitgekozen door de presidenten en in overzichten over de inauguraties wordt vaak vermeld welke Bijbels er zijn gebruikt, meestal compleet met de vermelding van de psalm waarbij de Bijbels waren opengeslagen. George Washington legde zijn eerste eed af met zijn hand op The Holy Bible uit St. John’s Masonic Lodge, geopend op een willekeurige pagina (Genesis 49:13). Washington had de bijbel haastig uit de boekenkast gegrist en zo werd een haastige ondoordachte actie een gebruik.
Het gebruik van de Bijbel en de afsluiting van de eed met de woorden ‘So help me God’ is een vanzelfsprekendheid geworden die helemaal niet verplicht is.
Artikel II section 1 van de grondwet zegt namelijk: “I do solemnly swear (or affirm) that I will faithfully execute the office of President of the United States, and will to the best of my ability, preserve, protect and defend the Constitution of the United States.” Dat ‘affirm’ was er speciaal bijgezet voor de Quakers die rond 1780 een belangrijke bevolkingsgroep vormden in de begintijd van de Verenigde Staten en die religieuze bezwaren hadden tegen de eedaflegging d.m.v. zweren.
Toch zal ook Obama dus weer God ’s hulp inroepen met zijn rechterhand omhoog en zijn linkerhand op de twee historische Bijbels. Het enige waar hij zich nu nog druk om hoeft te maken is welke van de twee bovenop moet liggen maar aangezien de Bijbel van King de grootste is zal Obama daar ook wel snel uit zijn.
Antal Toll
