PRESIDENT ELECT DONALD J. TRUMP. Het stond er echt. Na een lange nacht tussen hoop en vrees had het Amerikaanse volk gesproken. Ik was een beetje in shock, wat was er gebeurd? Hoe is het in godsnaam mogelijk dat deze man is verkozen en zich nu mag scharen in het illustere rijtje van o.a. George Washington, Abraham Lincoln, Franklin D. Roosevelt en Barack Obama?
Voor mij persoonlijk kon het contrast met vier jaar geleden niet groter zijn. Ik was in Washington DC ten tijde van de herverkiezing van Obama. Het was een geweldige ervaring om dit van dichtbij mee te maken. In de zes dagen die ik er was maakte ik kennis met de verschillende facetten van het campagne voeren. Met mijn reisgenoten bezochten we het hoofdkantoor van de Republikeinse campagne in de staat Virginia, spraken we met de Deputy Secretary of Interior van de Obama regering, met een lobbyist, met een producent van campagne commercials en met Eelco Bosch van Rosenthal, toen nog correspondent van de NOS in Amerika. Op de verkiezingsdag zelf hebben we meegeholpen met campagne voeren. In een field office van de Democraten belden we geregistreerde kiezers om ze op het laatste moment nog over te halen om te gaan stemmen.
Verkiezingsavond brachten we door in een gay bar in Washington DC. De zogenaamde watchparty werd een groot feest. Obama werd herkozen, progressief Amerika had de conservatieve Tea Party een poepie laten ruiken en Obama mocht zijn karwei afmaken. Met zijn allen trokken we door Washington en vierden we feest voor de hekken van het Witte Huis. We vergaten even de onvrede die er toen al heerste bij het conservatieve electoraat en Trump was nog een rare kwibus met een of ander wazig televisieprogramma.
Afgelopen woensdag, na wat uurtjes slaap en een paar koppen koffie tegen het katterige gevoel dacht ik terug aan een van de hoogtepunten van die reis en besefte opeens dat ik in mijn boekenkast een klein bewijsstukje had van een van de vele oorzaken die hebben geleid tot het verlies van de Democraten. Op de zondagavond voor de herverkiezing van Obama spraken we in ons hotel met John Podesta. De voormalig stafchef van Bill Clinton gaf ons een kijkje in de ins en outs van het campagnevoeren. Toen was nog niet bekend dat Hillary Clinton op zou gaan voor het presidentschap in 2016 en dat hij haar campagne zou gaan leiden maar hij vertelde wel dat de campagne voor 2016 al zou beginnen op de dag na de herverkiezing van Obama en dat hij een bijdrage wilde leveren aan die campagne. Na afloop vroeg ik hem of hij een handtekening wilde zetten in de autobiografie van Bill Clinton en uit eigen beweging schreef hij er toen bij “from one progressive to another”. Dat was blijkbaar belangrijk voor hem, een progressief beleid.
En dat is nou juist een van de dingen die de witte Amerikaanse mannen, en ook verrassend veel vrouwen, niet meer zien zitten. Ze hebben helemaal niks met die elite aan de oostkust. Die progressieve veganistische hipsters met hun speltcappuchino’s en hun Priussen. En het was echt niet alleen de onderklasse die in hun pick-up truck met gun rack en een Six pack Budweiser op de passagiersstoel schelden op de incrowd in Washington. Ook opvallend veel blanke, goed opgeleide mannen en vrouwen met een inkomen tot 100.000 dollar stemden op Donald Trump. In onzekere tijden is er vaak een verlangen naar vroeger, toen alles beter was. En met die onzekerheid komt ook de angst voor alles wat anders is zoals moslims. Of wat volgens hen de oorzaak is van de lage lonen en de werkeloosheid, de 11 miljoen illegalen. Ook onder latino stemmers was de voorkeur voor Donald Trump veel hoger dan verwacht, ondanks Trump’s dreigement van het bouwen van een muur en het gedwongen uitzetten van hun illegale landgenoten.
Als je eenmaal op dat reddingsvlot zit is het blijkbaar makkelijker om anderen daarvan weg te duwen, las ik ergens. Wat je ook van Trump mag vinden, hij en zijn campagneteam voelden dit feilloos aan. Hij sprak hun taal en het feit dat hij 14 jaar lang in zijn televisie show heeft laten zien hoe goed hij kan leidinggeven deed de rest. De meeste Trump stemmers zijn echt geen racisten. Ze zullen zich misschien ook wel een beetje zorgen gemaakt hebben om de harde taal die hij tijdens de campagne uitsloeg maar velen zullen het waarschijnlijk gehoord hebben als campagne retoriek en verwachten misschien een ietwat mildere Trump in het Witte Huis. Wat dat betreft was zijn speech na zijn verkiezing al een heel klein lichtpuntje.
Hoeven we ons dan geen zorgen te maken over President Trump? Toch wel. Er zal veel gaan veranderen in Amerika en het feit dat ook het Congres nu uit een meerderheid van Republikeinen bestaat doet het ergste vrezen voor alles en iedereen die zich progressief noemt. Amerika onder Trump zal geen stappen vooruit zetten maar eerder een stap terug. Nog meer kiezen voor betere infrastructuur in eigen land in plaats van geld vrij te maken voor klimaatbeheersing. Minder geld naar wapens en ondersteuning voor rebellen die strijden voor regime change in het Midden-Oosten en meer naar afscherming in eigen land tegen ongewenste vreemdelingen. Europa zal ook aan de bak moeten, ze zal minder kunnen rekenen op de grote broer aan de andere kant van de oceaan.
Winston Churchill zei het al “Democracy is the worst form of government, except for all the others”. Het Amerikaanse volk heeft gesproken en daar zal iedereen zich bij neer moeten leggen. Amerika is een sterke, uitgebalanceerde democratie. Met al zijn checks en balances zal het niet ten onder gaan aan een bepaald figuur op een bepaalde plek in het politieke systeem. Ook de pers is een sterke machtsfactor en aan het eerste amendement van de Amerikaanse grondwet, de vrijheid van meningsuiting, zal niet getornd worden. Over twee jaar zijn er weer verkiezingen. Weliswaar niet voor een nieuwe president maar wel voor het hele Huis van Afgevaardigden en een derde van de Senaat. Het advies voor elke gefrustreerde Democraat of misschien zelfs dan al teleurgestelde Trump aanhanger is vrij simpel, luister naar de wijze raad van de nu uittredende president Obama; “DON’T BOO, VOTE”!!!
Antal Toll
11-11-16
President Donald Trump, een ramp voor Amerika en de wereld?
