Voorwoord
In oktober 2002 terug in de States. Een jaar na de aanslagen van 11 september. Wat gebeurt er met een stad en haar inwoners als zoiets je overkomt? En zal je daar als buitenstaander wat van merken als je daar bent. Formeel is het land in oorlog. Een wereldwijde oorlog tegen het terrorisme. In Amerika geldt op dit moment ´code orange`, de op één na hoogste risicofase wat betreft de kans op een aanslag. De Taliban in Afghanistan is inmiddels weggevaagd en daarmee een groot gedeelte van Al Qaeda en het vizier is gericht op de ´axes of evil`in het algemeen en Irak in het bijzonder. Amerika is diep geraakt en dat merkt de hele wereld. If you´re not with us [Amerika] you´re with the terrorists!! Geldt vanaf nu. Vier dagen New York en twee dagen Chicago zullen laten zien of en hoe Amerika veranderd is. In de loop van de reis kreeg ik iets met namen en daarom besloot ik om de hoofdstukjes letterlijk namen mee te geven en zo de reis te beschrijven van New York naar Chicago.
Echte schrijvers beginnen hun boek met een voorwoord waarin ze iedereen bedanken die hen heeft geholpen met het schrijven van hun boek.
Nou pretendeer ik niet dat in mij een groot schrijver schuilt maar zo´n dankwoord is hier wel op zijn plaats. Die gaat natuurlijk in de eerste plaats uit naar mijn broertje. Sinds mijn liefde voor dit land is opgebloeid heeft hij mij geholpen om al veel van mijn dromen waar te maken. Verschillende trips van mij en de rest van ons gezin kregen het label ´sponsored by Ralph Toll`mee. Dan weer in de vorm van een gratis ticket voor Yoshi of voor mij, dan weer voor gratis kost en inwoning in Redwood City. Ook deze trip was alleen mogelijk dankzij het feit dat ik zijn Flying Dutchman rekening mocht plunderen. Thanks for all of that little brother. Ooit hoop ik het nog eens goed te maken, als heel piepklein beginnetje draag ik het eerste hoofdstukje op aan jou. Om nog even in schrijverstijl te blijven, natuurlijk dank ik ook Petra die het toch altijd weer goed vindt dat ik onze centjes hieraan uitgeef en natuurlijk mijn ouders die me een hoop zakgeld meegaven, THANKS EVERYBODY!!!!!
Ralph Toll
zaterdagochtend
Onderweg naar New York en Chicago, eindelijk. Lekker weinig meegenomen, geen gezeul met zware koffers. Een rugzak en een klein koffertje, that’s all. Muziek mee? Natuurlijk, zeker om de lange treinreis naar Chicago te overbruggen. Van Morrison, Mark Knopfler en Bruce Springsteen gaan mee. Boeken; Max & the city van Max Westerman en Cannery Row van John Steinbeck, America here we come. Het is ruim drie jaar geleden sinds mijn laatste bezoek aan Amerika en wat er niet allemaal kan gebeuren in drie jaar. Het mooiste natuurlijk de geboorte van Liam, met hem is ons gezin compleet ( ik mis ze nu al), daarnaast een andere baan en het overlijden van opa Koek.
Is Amerika veranderd? Wat denk je? Naast het feit dat Ralph er niet meer woont en ze in George W. Bush een nieuwe president hebben zal er voor altijd een Amerika zijn van ‘before and after’. De datum voor altijd in ons geheugen gegrift evenals de beelden van die dag. 11 september 2001. De dag dat God uitsliep en even niet oplette. Je kunt er niet omheen. Probeer maar eens naar Amerika te gaan zonder erop te letten of er iets is veranderd op het gebied van veiligheid. Tot nu toe is er weinig van te merken, Of het moet de veiligheidsagent zijn die voor het vertrek bij het gereedstaande toestel stond. Ik zag hem bezig vanuit de boarding lounge, iedereen die nog even het vliegtuig in wilde (een schoonmaker of monteur) werd voor het naar binnen gaan gefouilleerd. Later zag ik een paar man naar buiten komen na waarschijnlijk een laatste veiligheidscontrole maar dat was het wel. Tot nu toe dan want we zijn nog niet in de Big Apple. Ik ga er in ieder geval vanuit, en hoop het ook een beetje, dat de douane op JFK niet echt is veranderd. Het zal mij benieuwen hoe er nu weer zal worden gesnauwd en gegrauwd naar die stomme Europeanen.
Mickey Mantle
Zaterdagmiddag
Mickey Mantle (The Commerce Comet, The Switcher, The Mick) was ´a real American hero` een held in New York en een legende in de rest van de States. Deze honkballer speelde 18 jaar voor de New York Yankees (van 1951 t/m 1968). Het was de tijd van Yogi Berra en ´Joltin`Joe DiMaggio. Hij speelde 2401 wedstrijden, was 3 jaar MVP (most valuable player). Hij speelde in 12 world series en won er 7. Hij sloeg in die World Series 18 home runs. In zijn carrière sloeg hij in totaal zo´n 554 home runs. Niemand sloeg verder dan Mickey. In het Guinness book of world records staat hij vermeld, 2 keer zelfs. De verste home run ooit gemeten sloeg hij op 17 april 1953 in het Griffith Stadium (565 feet). Op 10 september 1960 sloeg hij in het Detroit Tigers Stadium nog verder. Na berekeningen achteraf kwam men op 643 feet. In Amerika eert men zijn helden, ze worden gekoesterd als familiejuwelen. Ook Mickey is men in New York nog niet vergeten. Aan de rand van Central Park ligt een sportsbar die zijn naam draagt en waar zijn legende levend wordt gehouden.
Ze kwamen samen de bar binnen, een man en een vrouw. Hij in jeans en T-shirt en zij was klein van stuk mager, brilletje op en zeer truttig gekleed. Ik was ’s middags geland en had er drie uur over gedaan om de stad in te komen. Eerst een uur lang bij de paspoortcontrole, daarna met de bus naar Grand Central Terminal en van daar lopend naar mijn hotel op de 71ste straat, Alvast sfeer proeven. Het was echter iets verder naar het hotel dan ik gedacht had maar de stad maakte alles goed. What a city. Ik had me voorgenomen de eerste avond in New York door te brengen in een sportsbar om het honkbal te volgen. De world series begonnen tussen de Anaheim Angels en de San Francisco Giants. In mijn reisgids stond een bar op Central Park South genaamd Mickey Mantle dus dat leek me de beste plaats om naar het honkbal te kijken.
De taxichauffeur was verkleed als Osama Bin Laden, dat terwijl het toch zeker nog twee weken zou duren tot Halloween. Het was grappig en een beetje beangstigend tegelijk. Hij zette me af op Columbus Circle en het laatste stukje naar Mickey Mantles gingen te voet.
Terwijl ik daar als een soort Norm uit Cheers een beetje verveeld aan de bar hing zag ik de man en de vrouw met elkaar overleggen en ze kwamen naast mij aan de bar zitten. Zij naast mij en hij aan de andere kant. Het zou nog zeker een uur duren voordat het baseball zou beginnen en ik begon me eigenlijk een beetje te vervelen maar dat was meteen voorbij. Ze praatten over van alles en nog wat en natuurlijk voornamelijk over honkbal. En dan op de manier zoals alleen Amerikanen dat kunnen. De slaggemiddelden vliegen je om je oren. Alles wordt bij hun omgezet in cijfers.
Ik vind het wel grappig maar het maakt het wel moeilijk om je echt in het spelletje te verdiepen. Dan moet je toch echt in de USA today de boxscores bij houden. Maar het werd pas echt leuk toen ze wat te eten bestelden. Natuurlijk is het een cliché om te zeggen dat Amerikanen flinke eters zijn maar zij sloeg werkelijk alles. Wat hij bestelde weet ik niet meer maar zij wou de tuna sandwich. Ze kreeg een bord voor haar neus geschoven wat zo vol lag dat ze er nauwelijks overheen kon kijken. ‘Dat wil ik zien’, dacht ik bij mezelf. Maar het ging op, en hoe. Het was een portie groot genoeg voor een vrachtwagenchauffeur en zo at ze ook, als een trucker met grote honger. Mond open tijdens het kauwen en ondertussen druk door praten. De tuna sandwich was binnen vijf minuten weggewerkt en de halve liter cola kwam er nog achteraan.
Ze gingen halverwege de wedstrijd weg mij achterlatend met in ieder geval één zekerheid; ik was weer terug in de States.
Van Morrison
zondagochtend
“Wouldn’t it be great if it was like this all the time?” Zo eindigt het liedje Coney Island van Van Morrison. Het zal best maar dan moet je er niet op 20 oktober komen want dan is alles gesloten voor de winter. Jammer want het zal hier best gezellig zijn om in de zomer lekker te flaneren over de boardwalk en de pier. Natuurlijk zingt Van Morrison niet over Coney Island New York maar over Coney Island in Ierland. Coney Island in Ierland ligt in het noord westen bij Rosses Point. Volgens de overlevering zou de Ier Peter O´Connor deze naam gegeven hebben aan het zuidpuntje van New York Island. Deze Ier voer zo´n 200 jaar geleden een soort van lijndienst tussen zijn thuisbasis Sligo, vlakbij Coney Island in Ierland, en New York. Anderen houden het erop dat het komt van het Nederlandse konijnen-eiland, simpelweg omdat er veel konijnen rondliepen in de tijd dat de Hollanders er leefden.
Ik vind het eerste verhaal eigenlijk wel mooier vooral ook omdat dat liedje van ´Van The Man`net zo goed op dit plekje zou kunnen slaan:
´I look at the side of your face
As the sunlight comes streaming through the window
In the autumn sunshine
And all in all the time walked going to Coney Island
I´m thinking
Wouldn´t it be great if it was like this all the time`
Op deze zondag is het alleen bevolkt door wat joggers en vissers. Een oase van rust op nog geen half uurtje met de subway van het gekkenhuis Manhattan. Geen corndogs geen reuzenrad en geen rollercoaster. Ze staan stil en verlaten achter de hekken van het amusementspark. Ach wat maakt het uit, lekker wandelen langs de oceaan en genieten van het geluid van de golven.
Een uurtje, maar dan wil ik weer terug, terug naar de herrie en de drukte. Eerst met de ferry heen en weer naar Staten Island. Goeie tip: je hebt een fantastisch uitzicht op de skyline, Statue of Liberty en New Jersey, je hoeft niet in de rij te staan en het allerbelangrijkste ‘It´s free’. Het kost je geen cent. Wat de skyline betreft, ik mis ze: de Twin Towers. Ze waren lelijk die twee torens, maar ik mis ze. Terug in Battery Park lekker wandelen door lower Manhattan en proberen om Ground Zero te vermijden, daar ben ik niet voor in de stemming vandaag. Hoewel ik het niet helemaal kon vermijden. Per slot van rekening is het vlakbij en loop je je toch de hele tijd af te vragen hoe het geweest moet zijn hier op die dag. Nee, vandaag is het een fantastische dag om te wandelen op Brooklyn Bridge. Lopend op de brug en genietend van het weer en het uitzicht komt Van Morrison weer terug in mijn hoofd; “Wouldn’t it be great if it was like this all the time?”.
Peter Stuyvesant
zondagmiddag
Als hij nog geleefd had en je zou hem meenemen naar Times Square zou hij zich te pletter schrikken.
Peter Stuyvesant, gouverneur namens de VOC in Manhattan, was een gelovig man, hij wilde orde en rust in de stad. Dat lukte toen al niet echt maar vandaag de dag is het in het voormalig Nieuw Amsterdam een waar pandemonium. En het mooiste kun je dat zien op Times Square. Op het kruispunt van Broadway en Seventh Avenue is het druk in de overtreffende trap. Niet alleen met verkeer maar ook en vooral met mensen. En al die mensen eten, drinken, kopen en hebben haast, veel haast. Ik probeer het geheel in me op te nemen maar het is teveel. Ook al is het niet de eerste keer dat ik hier ben is het toch weer iets ongeloofelijks om te zien.
Met de subway van Brooklyn Bridge naar 42nd street/Times Square station vanwaar je in een keer op straat word gespuugd. Vier, vijf levensgrote televisieschermen hangen aan de wolkenkrabbers met nieuws, sport en van alles en nog wat. De neonreclames zijn XXL. De beurscijfers rollen onder de schermen door en alles schreeuwt om aandacht. En als je het die aandacht geeft krijg je problemen op de grond. Blijf je stilstaan om iets te volgen op de schermen botsen er meteen vier mensen tegen je op. Niet stoppen, doorgaan snel iets kopen en doorgaan. Voor het autoverkeer geldt dezelfde regel. Oké, we stoppen bij rood anders wordt het een zooitje maar zodra het groen wordt gaan we vijf rijen dik weer verder. En aarzel geen seconde want dat duurt te lang en dan wordt er flink getoeterd. Op Sixt Avenue is het daarentegen weer rustig, wat de auto´s betreft dan. Ongelooflijk, een zesbaans weg afgezet i.v.m. een markt. Albert Cuyp in hartje Manhattan. Als ik dan in één van de zijstraten ook nog op een processie stuit van Hispanics die bidden ter behoud van hun kerk zie ik dat de middag al weer avond is geworden. Iets wat mijn voeten al veel eerder door hadden. Moe maar voldaan weer neergestreken bij Mickey Mantles. Chicken Wings en honkbal. Wouldn´t it be great…..
Police Officer Ramon Suarez
maandag
Als je vanuit het World Financial District langs de Hudson Rivier loopt richting Battery Park kom je langs een monument ter nagedachtenis van alle New Yorkse police officers die omgekomen zijn tijdens hun werk. Het lijkt een beetje op The Wall in Washington, een muur van zwart marmer met de namen en datum van overlijden erin gegraveerd. Het gaat terug tot het begin van de vorige eeuw. Aan de rechterkant zijn ze bovenaan overnieuw begonnen, Ruim dertig namen staan daar achter elkaar. Als laatste staat P.O. Ramon Suarez. De datum van overlijden van deze ruim dertig vers ingegraveerde namen is hetzelfde; 9-11-2001.
9-11-2001, Dat is de Amerikaanse manier van het weergeven van 11 september, en ik heb gemerkt dat het hier in New York een begrip is geworden Er was een tijd voor ´nine eleven` en een tijd na ´nine eleven`. Voordat ik deze reis aanving heb ik er vaak aan moeten denken, ga ik naar Ground Zero en hoe zou het daar zijn? Gisteren was ik niet in de stemming en eigenlijk had ik voor vandaag ook wat anders gepland. Ik had het thuis al helemaal uitgedokterd. Een rondleiding op Wall Street, dat leek me wel wat. Mooi niet dus. Vanwege de aanslagen is ook hier de beveiliging toegenomen en worden er geen rondleidingen meer gegeven. Daar waar voorheen de rijen met toeristen stonden staan nu detectie-poortjes en beveiligingsmensen. Demonstreren mag nog wel. En natuurlijk viel ik weer met mijn kont in de boter. Een demonstratie tegen de oneerlijke verdeling van de rijkdom in de wereld en waar kan je dat beter doen dan op de trappen van Federal Hall tegenover de NY Stock Exchance.
Dus dan toch maar naar Ground Zero. Het doet een beetje wezenloos aan. Een grote bouwput met daaromheen hekken bedekt met groen zeil.. Af en toe kun je door het hek heenkijken en zie je de bedrijvigheid in de put. Een macaber schouwspel. Het enige wat je kan doen is erlangs lopen en terugdenken aan die dag, waar je was, wanneer en hoe je het hoorde en de televisiebeelden die steeds maar terug kwamen. Ik wil er weg, lekker wandelen in Battery Park en weer aan leuke dingen denken. Nog even in Federall Hall naar binnen geweest maar dat viel een beetje tegen. Ook mijn bezoekje aan Fraunces Tavern valt in het water. Niet open op maandag. En opeens denk ik bij mezelf, stoppen nu, lekker ergens een pizza happen en de rest van de dag niet meer rennen van het één naar het ander. Ik wil nog zoveel zien, ik wil nog naar Harlem, het Guggenheim, New Jersey noem maar op. Nou kan ik proberen om dat in één middag te proppen of ik kan me voornemen om er nog eens een keer voor terug te komen. Ik kies voor het laatste en mijn voeten springen een gat in de lucht.
Lauren
woensdagochtend
Lauren is een klein meisje uit Winsconsin. Een heel klein meisje, ze is afgelopen donderdag geboren en haar opa en oma kunnen niet wachten om haar te knuffelen. Maar zo gemakkelijk ligt het niet altijd in dit onmetelijke land. Opa en oma wonen in New Jersey, zo’n tweeduizend kilometer bij Lauren en haar zusjes vandaan. Even koffie drinken bij oma op zondag ochtend is er niet bij zal ik maar zeggen. Ik raakte met ze aan de praat in de dining car van de ‘Three Rivers’. De trein van New York naar Chicago Het was vijf uur in de ochtend en een donker Indiana vloog aan ons voorbij. “Waarom met de trein?” vroeg ik ze. Een vliegtuig is toch een veel beter alternatief. Zij keek hem aan en hij schudde met zijn hoofd “Uh, uh, no more flying for me man.” Ik hoefde niet eens meer te vragen waarom niet. “Hij was al niet echt dol op vliegen voor elf september maar nu krijg je hem voor geen goud meer in een vliegtuig” zei ze, “hoewel hij donderdag bijna zover was om toch te gaan vliegen.” Weer nine eleven dus.
Naast mij zit een meisje uit Montana met een zus in Dallas, ook zo’n 2000 kilometer uit elkaar. Als je met de trein reist besef je pas goed hoe onmetelijk groot dit land eigenlijk is. We zijn gisterenmiddag rond 1 uur vertrokken van Pennsylvania station New York. In Philadelphia overgegaan van elektriciteit naar diesel en headin´ west. Ik heb het gevoel alsof ik in mijn eigen favoriete computergame ben beland. Ze vervoeren niet alleen passagiers maar ook vracht en post. Af en toe maken we een stop om wagons aan en af te koppelen en in Pennsylvania stapt er een Amish familie op de trein. Hoewel de stoelen ruim bemeten en comfortabel zijn, slaap ik bijna niet.
Ik wil niks missen. ’s Avonds laat rijden we door Youngstown. Een industriestad in noord-oost Ohio en Bruce Springsteen zingt mee;
Here in northeast Ohio back in eighteen-o-three
James and Dan Heaton found the ore that was linin’ in Yellow Creek
They built a blast furnace here along the shore
And they made the cannonballs that helped the union win the war
Here in Youngstown
Here in Youngstown
My sweet Jenny I’m sinkin’ down
Here darlin’ in Youngstown
Een ideale manier van reizen. Achterover liggend in mijn stoel zie ik Pennsylvania, Ohio en Indiana aan mijn voorbijglijden. Jammer dat je er niet uit kan om eens rond te kijken in een van die hele kleine dorpjes op het platteland. Langzamerhand wordt het licht en komt Chicago in zicht. Als we rond een uur of half tien in Chicago aankomen hebben we zo ongeveer zo´n negentien uur in de trein gezeten terwijl we pas éénderde van de afstand van coast to coast hebben overbrugd. Wow, wat een land.
Mrs. O`Leary
woensdagmiddag
Late one night, when we were all in bed,
Mrs. O`Leary lit a lantern in the shed.
Her cow kicked it over,
Then winked her eye and said,
“There´ll be a hot time in the old town tonight!”
(populair liedje over the Great Chicago Fire)
Het is ongeveer negen uur ´s avonds. 8 oktober 1871 als in of in de buurt van het huisje van de O`Learys in het centrum van Chicago, er brand uitbreekt. Een brand met catastrofale gevolgen. Het centrum van de stad brandde, zeker omdat in die tijd nog alles van hout was, als een fakkel. Een brand die voortduurt totdat het op dinsdagmorgen gaat regenen en de vlammen langzaam doofden. De ramp is dan al niet meer te overzien. Het aantal doden wordt geschat op twee tot driehonderd, eigenlijk nog verbazingwekkend laag als je bekijkt wat er van de stad is overgebleven na wat “the Great Chicago Fire” genoemd wordt. Het centrum ligt helemaal plat. Het enige wat nog staat is de Water Tower.
Volgens de overlevering zou de brand ontstaan zijn doordat de koe van Mrs. O’ Leary een lantaarn om schopte, dit wordt echter door verschillende historici tegengesproken. Feit is dat het hele centrum weer opnieuw moest worden opgebouwd en dat hebben ze naar mijn bescheiden mening mooi gedaan.
Chicago is een mooie stad. Als je langs Lake Michigan loopt dan heeft het iets weg van Cannes, links de boulevard (hier natuurlijk een zesbaans weg) en rechts het water. Alleen de palmen ontbreken hier. Nog geen vijf minuten van het centrum sta je op het strand, uitkijkend over Lake Michigan. Oktober is niet de beste tijd om hier te zijn want het weer is naatje maar zowel in de zomer als in de winter moet het hier fantastisch zijn.
Het Best Western hotel waar ik vanmorgen heb ingechecked is een verademing in vergelijking met het spartaanse onderkomen van New York. Eigenlijk kan ik wel wat slaap gebruiken maar ik heb maar twee dagen, dus zonde van de tijd. Begonnen met een wandeling over Michigan Avenue ´the magnificent mile` anderhalve kilometer winkelstraat met mooie, beetje chique winkels en shoppingmalls. Eigenlijk heb ik maar anderhalve dag om wat van deze stad te zien en besef dat dat veel te kort is (mooie smoes om nog eens terug te gaan). Chicago is echt een kijkstad, mooie gebouwen, parken en stranden, heel apart. `s Avonds naar de Navy Pier. Een soort pier 39 op Fishermans Wharf in San Francisco maar dan overdekt. Leuke winkeltjes met vooral veel toeristen koopwaar. In deze tijd van het jaar in Halloween sfeer,en natuurlijk een vreetschuur waar ik heerlijk Chinese junk food naar binnen werk. Moe maar voldaan ga ik terug naar mijn hotelkamer waar ik voor de tv plof want ook op deze reis is er weer groot nieuws. Was het in `97 Paula Jones en op onze reis in 1999 de dood van John F Kennedy junior, deze keer is het de sniper die de omgeving van Washington onveilig maakt. Het hele land zit vol met wapentuig en dan vinden ze het gek als er eens een keer iemand doordraait en gekke dingen doet met zo´n ding. Rare jongens die Amerikanen.
Hooters
donderdagavond
Zoals ik het vorige hoofdstuk afsloot, zo kan ik dit laatste hoofdstuk weer beginnen. Rare jongens die Amerikanen. Vaak zo conservatief als de pest en dan toch zoiets als Hooters wat hier een groot succes is. Hooters is een restaurantketen dat gespecialiseerd is in chicken wings maar daarvoor kan je ook naar KFT gaan of andere restaurants. Nee bij Hooters gaat het ook om iets anders, ik denk dat iedereen wel weet wat hooters zijn en hoewel er achterop de menu kaart wordt uitgelegd hoe men aan die naam komt zie je bij binnenkomst het ware verhaal. Begrijp het niet verkeerd, het blijft tenslotte Amerika, het gaat nergens over de schreef. Het blijft bij serveersters in strakke t-shirts met inderdaad grote ….. en wat dubbelzinnige teksten op de menu kaart. Als je de kans krijgt moet je er echt eens heen gaan. Voor mij was het een mooie afsluiting van deze trip.
Ik zag vandaag veel van Chicago, eigenlijk veel van wat ik wilde zien. De fontein van Married with children, de Sears Tower, en de Chicago River. Ik reed met ´the loop`door de stad. Zoals ik wel vaker heb gezegd tegen mezelf, ook in deze stad kom ik hopelijk nog eens terug.
Morgen vlieg ik weer terug naar Nederland. De reis was kort en hevig maar hopelijk niet mijn laatste reis naar dit fantastische land. Natuurlijk is Amerika, zeker op dit moment, niet van onbesproken gedrag. Ze voeren een oorlog die onze oorlog niet is maar misschien wel een beetje zou moeten zijn, ze doen dat op hun manier, lomp en naïef . Hun regering is op dit moment zeker niet mijn regering. Maar als ze het weer eens te bont maken met hun arrogante houding en agressief gedrag denk dan ook eens terug aan die dinsdag in september en probeer je te verplaatsen in wat er toen met Amerika gebeurde. Naar mijn mening is er die dag iets veranderd in de geest van de Amerikanen wat voor ons aan de andere kant van de oceaan erg moeilijk te bevatten is.
Goodbye America, see you next time.
© USA4ALL & Antal Toll