Op een route door het westen van de USA mag deze stad eigenlijk niet ontbreken. Welke stad ligt op zo’n 40 heuvels, omringd door de oceaan en de baai, kent geen extreme hitte of kou. In 1776 gesticht als Spaanse legerpost met de naam El Paraje de Yerba Buena, vlakbij kwam de missiepost van San Francisco de Asis. In 1835 werd het officieel een stad en nog iets later werd de naam gewijzigd in San Francisco. De grote stroom bewoners kwam rond 1848/49 (49ers) na het ontdekken van goud in de American River. Hierna volgden om diverse redenen Chinezen, Japanners, Zuid Amerikanen en Europeanen. Deze mix gaf de stad een speciale sfeer. Het inwoneraantal van San Francisco ligt nu op ruim 750.000. Voor Amerikaanse begrippen heeft het een compact centrum, waar een auto niet direct noodzakelijk is. Er is een redelijk openbaar vervoer en veel interessante plekken kunnen lopend of per stadsbus bezocht worden. In het weekend en ’s avonds is het openbaar vervoer veel minder goed dan overdag, misschien dat er dan wat per taxi gedaan moeten worden.
Vervoer
Het vliegveld van San Francisco ligt ten zuiden van de stad. Natuurlijk rijden er taxi’s (Ca. $ 40.- per rit) naar de stad, maar ook een aantal shuttle busjes. Deze brengen je voor een redelijk bedrag naar het hotel mits redelijk centraal gelegen. Er een treinverbinding vanaf de luchthaven naar de stad per BART met stations aan Civic Center, Powell, Montgomery Str en Embarcadero. Van deze stations kan je dan per taxi/bus of lopend naar het hotel. Ook voor verbindingen naar de andere kant van de baai, Berkeley, Oakland, etc, een belangrijke verbinding (treininfo bij www.bart.gov). Voor alle tijden, prijzen van bussen en cablecar binnen de stad kijk je op www.sfmuni.com. Overweeg een kaart voor een of meerdere dagen te kopen. Dit is makkelijker dan iedere keer gepast geld te moeten hebben!!
Midden in het centrum aan 900Market Street/ Powell Street in het Hallidie Plaza is het Visitor Information Center. Hier kan je alle info krijgen over de stad, hotels, verbindingen, excursies.Open ma-vrij 09.00-17.30, zat. 090.00-15.00, zondag 10.00-14.00.
Per auto kom je de stad vanuit het zuiden binnen over bv. Highway 101, die oa. langs de luchthaven loopt. Een mooiere entree van en naar het oosten en ook zuiden is de Bay Bridge, I-80. Halverwege de brug is aan de linkerkant een afslag naar Treasure Island, een militaire post met een klein algemeen parkeerterrein. Als het even kan moet je deze afslag even nemen. Vanaf Treasure Island is een heel mooi uitzicht op de stad en Alcatraz met de baai en brug op de voorgrond. De brug zelf is ook al bijzonder want verkeer naar de stad rijdt over het bovendek, verkeer uit de stad rijdt op een dek lager. Helaas niet toegankelijk voor voetgangers. Van en naar het noorden kom je binnen over de Golden Gate Bridge Highway 101. Richting Noord is er aan beide kanten van de brug een uitzichtpunt. Bovendien kan er over deze brug gewandeld (geen tol) en gefietst worden. Vanuit het noorden is er alleen voor de brug een uitzichtpunt. Alle brugverbindingen de stad in zijn tolbruggen. De tol over de Bay Bridge is $ 3 en over de Golden Gate maar liefst $ 5. Vanuit de stad hoeft geen tol betaald te worden.
De stad
San Francisco kent parkeerproblemen. In het centrum en ook aan Fisherman’s Wharf zijn parkeergarages waar betaald moet worden. Er zijn parkeerterreinen waar je meestal voor een hele dag betaald. Weinig hotels hebben gratis parkeren, hotelgasten moeten vaak in de hotelparkeergarage ook betalen, hetgeen kan oplopen tot $ 30.- per dag. Belangrijk om uit te vinden of en hoe de parkeersituatie bij het hotel is.
Parkeren op straat is (meestal parkeermeters) aan regels gebonden als op de handrem en de wielen tegen de trottoirband draaien. Als San Francisco het beginpunt van de reis is, overweeg dan de huurauto pas op te halen op de dag van doorreis of de avond hiervoor. Dit scheelt niet alleen in de huurprijs van de auto, maar ook in parkeergelden. Met campers heb ik begrepen dat de meeste toeristen de camper ergens buiten de stad hebben staan en vandaar per bus de stad in gaan. Parkeergarages in de stad zijn soms te laag om campers te kunnen parkeren, op straat is zelden een goede plek te vinden.Bovendien liggen alle spullen in de camper.
Wil je een bijzonder overzicht hebben wat de stad allemaal te bieden heeft en je hebt toch een auto ter beschikking, haal dan bij het Visitor Center een kaart van de 49 mile drive. Ook de AAA (150 Van Ness Ave) kan je hieraan helpen op vertoon van de ANWB pas. Vraag meteen een Tourbook California met veel hotelbeschrijvingen/kortingen. Deze toeristische route per auto laat werkelijk alle plekken van de stad en daar buiten zien. Zorg voor een goede kaartlezer, niet alles staat duidelijk aangegeven. Ideaal om later lopend die plekken te bezoeken, die meer tijd nodig hadden of waar je niet goed kon parkeren. Een bijzonder punt in deze tocht is Twins Peaks. Deze berg ten zuidwesten van het centrum biedt een enorm uitzicht op de stad en omgeving. (Moet er geen mist zijn).
Natuurlijk is San Francisco een uitgebreide stad, welke Amerikaanse stad is dat niet. Het voordeel is echter dat de meeste zaken die voor een toerist interessant zijn, Fisherman’s Wharf, Union Square, China Town, Embarcadero op redelijke afstand van elkaar liggen. De bekende cablecars rijden, maar eigenlijk alleen voor de toeristen. Het vroegere net bestaat nog maar uit 3 lijnen: Vanaf Powell/Market naar Fishermans Wharf v.v., Powell/Market naar Beach/Hyde v.v. (vlakbij The Cannery) en California/Market naar Van Ness v.v.(langs Chinatown). Probeer bij het begin of eindpunt in te stappen. Vaak zijn de cars al zo vol dat er bij andere haltes niemand bij kan en wordt doorgereden!!
Market Street is de belangrijke verkeersader die de stad bijna door midden snijdt van noordoost naar zuidwest. Het is hierdoor een goed oriëntatiepunt om het een en ander uit te leggen. Vanuit het oosten aan de kant van de baai ligt aan Market/Embarcadero het ferrystation. Hiervandaan vertrekken de dagelijkse ferrys voor de forensen naar Marin County, Vallejo, Oakland, Alameda.Overigens een goedkope manier om de stad vanaf de boot te zien.Van Fisherman’s Wharf vertrekken duurdere georganiseerde boottochten, die wel uitgebreider en met uitleg zijn. Vlakbij staan 4 grote torens, waarvan de onderste etages een leuk winkelcentrum vormen. Het Hyatt Hotel dat hier staat heeft binnen een groot spectaculair open Atrium van 17 étages, waar alle kamers op uitkomen. Alleen gasten kunnen met de glazen lift naar boven. Hier is het vertrekpunt van de cable car naar Van Ness v.v.
Ten zuiden en evenwijdig van Market loopt Mission Street. De meeste busverbindingen naar en van het centrum gaan via Transbay Terminal. Greyhound vertrekt van een ander terminal aan Mission. Aan Mission en 3rd Street liggen de Yerba Buena Gardens. Een modern complex met theaterzalen, buitenpodia, beeldentuin, waterval etc. Sommige delen bieden gratis toegang, een rustig stuk stad dat tijdens lunchpauze door de inwoners veel bezocht wordt. Dit deel South of Market – Soma – heeft veel gerenoveerde pakhuizen die nu als kunsthandel, eigentijds restaurant, clubs of muziekhuis dienst doen. De eigenaars/bestemmingen wisselen vaak van deze panden, dus kan je dat beter lokaal checken. Ook het grote Conventie Centrum staat in deze buurt. Tijdens zo’n grote beurs stijgen hotelprijzen enorm.
Zeehonden bij PIER 39 – Fisherman Wharf
Montgomery Street is de Wall Street van San Francisco. Veel financiële instellingen hebben hier een kantoor. Voor 11 september was het mogelijk vanaf de 27e étage van de Trans America Pyramid een gratis uitzicht op de stad te hebben. (Misschien inmiddels weer vrijgegeven?). Ondanks de vele moderne hoogbouw staan er tussen Jackson en Washington aan Montgomery nog een aantal oude gebouwen. Heel grappig is het gratis museum van Well Fargo Bank. (kantooruren open) Oude postkoetsen, oude documenten, geldstukken, goudklompen geven een idee van de oude tijd. Wie kent de beelden niet uit de Westernfilms?
Ten noorden van de Pyramid begint Columbus Avenue die tot Fisherman’s Wharf doorloopt. In het deel in de omgeving van Broadway staan een aantal soms wat dubieuze nachtclubs. Overdag is hier weinig aan de hand, maar ’s avonds is het vaak opletten geblazen. Dezelfde straat noordelijker wordt een Italiaanse buurt (North Beach) met leuke vaak Italiaanse eethuizen. De bekende boekwinkel City Lights staat hier. Op Telegraph Hill bij Washington/Lombard staat op een heuvel de Coit Tower. Ooit als eerbetoon aan de brandweer opgericht, nu even flink wat trappen opklimmen en je hebt het mooiste uitzicht op de baai en een deel van de stad.
Aan het eind van Columbus sta je in Fisherman’s Wharf. Een druk deel van de stad, vooral veel toeristen. Een klein deel van de vissershaven ligt er nog, je kunt ’s ochtends de aanvoer van o.a. de vis, de krabben etc. zien, die overdag aan de kant van de straat worden schoongemaakt en bereid. Er staan een aantal visrestaurants, meestal vrij prijzig, maar check de menukaarten. Af en toe zit er een betaalbare tussen. Je kunt een vissoep bestellen, geserveerd in een uitgeholde broodbol of vis met het beroemde sourdough brood.(Lijkt wat op het duitse brood) Pier 39 (er tegenover staat een grote parkeergarage) strekt zich hier uit in de baai. Typisch voor toeristen opgezet, druk maar toch wel gezellig. Allerlei winkeltjes, wat eethuisjes, een groot zeeaquarium, draaimolen en vaak veel straatartiesten. De ernaast gelegen pier was ooit bedoeld als jachthaven. In korte tijd hebben zeeleeuwen bezit van deze pier genomen. Massaal liggen ze er in de zon, te schreeuwen naar elkaar en ruzie te maken. Behalve de ferryboten naar Sausalito en Angel Island (prima om daar te fietsen of te picknicken) liggen hier de boten van Red and White and de Blue and Gold Fleet die tochten maken door de baai langs Bay Bridge en Golden Gate bridge. Deze boten varen ook langs Alcatraz maar stoppen er niet.
Alcatraz
Speciale tochten naar het voormalige gevangen eiland Alcatraz worden wel gemaakt. Vaak zijn ze al vroeg volgeboekt, maar het proberen waard of er plaats is. Via Internet o.a. kun je eventueel tevoren een tocht reserveren.
Meer bezienswaardigheden
Voor alle tochten in de baai geldt dat je een trui meenemen aan te bevelen is. Het kan soms flink waaien en ineens mistig worden waarbij de temperatuur snel daalt. Westelijker liggen centra als The Cannery (oude conservenfabriek) en Ghiradelli Square (oude chocoladefabriek) die nu als winkelcentra met veel straatartiesten verder gaan. Hier vlakbij ligt in een park Fort Mason. Bij Hyde Street Pier liggen oude schepen als de 3 master Balclutha, Schoener Thayer, de oude ferry Eureka en wat sleepboten. Nog westelijker kom je in Marina met veel leuke oudere huizen. Presidio was ooit een legerpost, is nu grotendeels een groot park in de bossen met uitzicht op de baai en de Golden Gate.
Op Russian Hill tussen Leavenworth en Hyde ligt met een percentage van 32% de steilste straat nl. Filbert. Hier vlakbij ligt het bekendste deel van Lombard Street. Je kent de foto’s wel van de auto’s die langs flinke bochten moeten dalen. Lombard is ook leuk om wandelend te dalen of te stijgen.
Terug naar het centrum bezoek je natuurlijk Chinatown. Die van San Francisco is een van de oudste en grootste van de USA. Grant Street met de Chinese toegangspoort biedt vooral veel toeristenwinkels met alle bekende souvenirs, wat Chinese kleding, zelfs McDonalds is chinees. Wel een bezoekje waard is het kleine St. Mary’s kerkje. Af en toe biedt een kunstgalerie originele Chinese kunst van jade, rosequartz etc. Over de prijs kan onderhandeld worden. Interessanter zijn de achterliggende straten als Kearny (chinees museum in Holiday Inn), California, Sacramento en Stockton. Oude mannen spelen kaart of domino, gebraden eenden hangen in de étalages, kruiden in allerlei vorm geuren door de straat. Straatnamen zijn ook chinees gespeld.
Cablecar
Op de hoek Mason/Washington staat het cable-car museum. Een oude cablecar, allerlei gereedschap, de geschiedenis van deze tram, maar ook de nog steeds in gebruik zijnde ondergrondse kabels zie je hier in werking. Op Nob Hill staan hotels als Fairmont (ooit in de een TV-serie Hotel) en Mark Hopkins. Hier stonden de villa’s van de rijke élite van de stad. Op de kruising Powell/California komen de 3 cablecar lijnen bij elkaar. Aan Union Square staan een aantal chique hotels, (Hyatt Regency met “rooftop-dining”)maar ook de exclusieve warenhuizen van Saks Fifth Avenue, Macy’s en Neiman Marcus(met een schitterende glazen koepel) liggen hier vlakbij. In de straten rondom dit plein liggen veel kunsthandels, traditionele dure kledingzaken, juweliers.
Op de kruising Powell/Market is weer een station van de cable-car. Leuk om te zien hoe de cars met veel duwen gedraaid worden voor de volgende rit. Je kunt goed zien hoe steil de heuvel is die de car op moet. Hier is het eerder genoemde visitorcenter van San Francisco. Aan Market staat het winkelcentrum Emporium waar het warenhuis Norstrom een aantal étages beslaat. Wat zuidelijker staat het Civic Center met o.a. City Hall, Public Library, State Office Building, Opera House, de Symphony Hall e.d. Veel geschiedenis, schitterende gebouwen, maar de buurt is de laatste jaren hier en daar vervallen. Overdag zie je de daklozen en junkies, ’s avonds kun je beter deze buurt mijden. Deze situatie kan sterk per deel van de straat verschillen, gewoon opletten, je verstand en gevoel gebruiken en bij twijfel checken in bv. het hotel. De aangrenzende wijk Tenderloin en een deel van Western Addition zijn vrij onveilige buurten.
Iets buiten het centrum
Het Mission District is zoals de naam al aangeeft een Spaanssprekend deel van de stad met Latino’s uit diverse Zuid-Amerikaanse landen. De Mission Dolores staat bij Dolores Av/16th Street in deze wijk. Het oudste deel van de kapel stamt uit 1776. Bij Mission en York zijn een aantal muurschilderingen te zien. Per bus, of auto goed te bereiken. Op Alamo Square zijn de bekende oudere huizen die je veel op foto’s zien. De “homo” wijken Castro en Noe Valley hebben veel gerenoveerde kleurrijke panden. In het Candlestick stadion (zuidelijk van de stad) worden vaak honkbal en american football wedstrijden gespeeld. Leuk is het grote Golden Gate Park. Huur een fiets, ga skaten of bezoek een aantal van de musea hier. Misschien is er net een concert in het park.
Buiten de stad
Ten noorden van de stad, als je de Golden Gate overgereden bent:
Muir Woods NP, groot gratis park met de hoge Sequioabomen.
Mount Tamalpais met uitzicht over de baai.
Verder Sausalito, bekend om de vele woonboten.
Of de wijngebieden van Sonoma en Nappa.
Over de Bay Bridge ligt Berkeley, een bekende universiteitsstad.
Santa Clara zuidelijk van de stad aan Highway 101. Bij Montague/Mission Blvd ligt het gratis Inntel Museum. Zondags gesloten.
Je zult tijd te kort komen in San Francisco. Dit is een opsomming van slechts een deel wat te doen. Er zijn veel meer parken, musea. Gray Line is een van die maatschappijen die georganiseerde stadsexcursies aanbiedt. In de meeste hotels liggen boekjes, folders waar vaak kortingscoupons in zitten, maar ook een overzicht geven van het openbaar vervoer, restaurants, clubs e.d.
Hotels
Hotelprijzen liggen meestal vrij hoog, zeker als er net een beurs of conventie gaande is. In het Financial District zakken de prijzen vaak iets in het weekend. Fisherman’s Wharf heeft een aantal leuke, vrij dure hotels. Je zit dan wel meteen in een gezellig buurt. Union Square en omgeving heeft ook een mix in diverse prijsklassen. Langs van Ness Av liggen veel motels, hoe noordelijker hoe beter de buurt wordt. Via het Amerika forum worden nog al eens ervaringen uitgewisseld over ligging, prijzen etc. Voor eten geldt hetzelfde. Bekijk eventueel de menukaart. Bedenk dat een gedekte tafel (i.p.v. place-mats) vaak een hogere prijsklasse betekent.
San Francisco is een leuke, soms bijna Europese stad die heel beloopbaar is en zowaar een redelijk openbaar vervoer biedt. Uiteraard kunt u ook een auto huren in San Francisco!
